Ελληνες οικονομολόγοι εναντίον ΔΝΤ

Στην αντεπίθεση περνούν οι έλληνες οικονομολόγοι οι οποίοι όχι μόνον αμφισβητούν τις εκτιμήσεις και τις θέσεις ξένων αναλυτών και αρθρογράφων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας και ενδεχόμενη χρεοκοπία της χώρας αλλά υποστηρίζουν ότι οι προβλέψεις της τρόικας- Ευρωπαϊκή Ενωση, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο- είναι υπερβολικές και πως η δημοσιονομική εξυγίανση και ανάκαμψη θα έλθει ταχύτερα από ό,τι αναμένεται.

Θεωρούν ότι τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση και αυτά που πρόκειται να λάβει στο πλαίσιο εφαρμογής του μνημονίου θα εκπλήξουν θετικά στο δεύτερο εξάμηνο του έτους και πως η.. ύφεση δεν θα είναι τόσο βαθιά όσο αναμένει η τρόικα. «Ενας λόγος που πιστεύουμε ότι το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με επιτυχία είναι το ότι το 2009 ήταν ένα καταστροφικό έτος όσον αφορά τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, καισυνεπώςη βάση από την οποία ξεκινά η προσαρμογή είναι τεχνητά διογκωμένη» αναφέρει ο ανώτερος διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Αlpha Βank κ. Μιχ. Μασουράκης.

Αισιοδοξία εμπνέει επίσης το γεγονός ότι από τα μέτρα ύψους 42 δισ. ευρώ που προβλέπονται συνολικά στο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης και Ανάπτυξης από το 2010 ως το 2013, πάνω από τα μισά, δηλαδή 22 δισ. ευρώ, αφορούν το 2010. Δηλαδή, το πρόγραμμα είναι εμπροσθοβαρές έτσι ώστε η επιτυχής υλοποίησή του να αρχίσει να δημιουργεί θετικές εκπλήξεις για τις αγορές μάλλον ενωρίτερα παρά αργότερα στην περίοδο προσαρμογής.

«Από τα 22 δισ. ευρώ των μέτρων που αφορούν το 2010, τα μισά από αυτά ήταν ήδη στο Πρό γραμμα Σταθερότητας που ανακοινώθηκε τον Ιανουάριο και τα υπόλοιπα ελήφθησαν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Εχουν όλα, λοιπόν, ήδη ληφθεί στο πρώτο εξάμηνο του έτους και αργά ή γρήγορα θα αρχίσουν να εμφανίζονται τα αποτελέσματα» αναφέρει ο κ. Μασουράκης, ο οποίος σημειώνει ότι «τα μέτρα των 22 δισ. ευρώ είναι πολύ μεγαλύτερα απ΄ αυτά που απαιτούνται για να μειωθεί το έλλειμμα από 32 δισ. ευρώ το 2009 σε 19 δισ. ευρώ το 2010 όπως προβλέπει το Πρόγραμμα» . Συνεπώς οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια έτσι ώστε να εξασφαλισθεί η επιτυχία της δημοσιονομικής προσαρμογής το 2010. «Εμείς προβλέπουμε ότι ο στόχος για 8% του ΑΕΠ το 2010 θα υπερκαλυφθεί» σημειώνει ο κ. Μασουράκης.

Βεβαίως, η τρόικα ζήτησε να ληφθούν περισσότερα μέτρα από αυτά που χρειάζεται η χώρα ώστε να υπάρχουν περιθώρια ασφαλείας για να μην πέσει έξω το πρόγραμμα. «Τα μαξιλάρια είναι αναγκαία καθώς η προσαρμογή φέρνει ύφεση και κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος πώς θα αντιδράσει η οικονομία στα μέτρα που λαμβάνονται» αναφέρει ο ο κ. Δ.Μαρούλης, διευθυντής Οικονομικής Ανάλυσης της Αlpha Βank. Οι έλληνες οικονομολόγοι βρίσκουν δύσκολο να συμφωνήσουν με το μέγεθος της ύφεσης που προβλέπει η τρόικα. «Θεωρώ πολύ υψηλή την εκτίμηση για μείωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 4% το 2010» αναφέρει ο κ. Γκ. Χαρδούβελης , επικεφαλής οικονομολόγος της Εurobank. Οι οικονομολόγοι κατανοούν ότι για λόγους σκοπιμότητας ένα πρόγραμμα που έχει ενσωματώσει υποθέσεις για μεγάλη ύφεση είναι πιο αξιόπιστο, καθώς όπως αναφέρουν «δημιουργεί την αίσθηση στις αγορές και στους αναλυτές ότι η επίτευξη των στόχων επιτυγχάνεται με τη λήψη μέτρων και όχι μέσα σε ένα ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον». Ο κ. Χαρδούβελης θεωρεί ότι «οι εκτιμήσεις για υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας κατά 20-25 μονάδες είναι υπερβολικές ». Ο ίδιος εκτιμά ότι «οι απώλειες είναι της τάξεως των 10 μονάδων και πως μεγάλο μέρος θα καλυφθεί από τις μισθολογικές μειώσεις».

Επιπλέον, θεωρεί υπερβολικές τις εκτιμήσεις για την πτώση των επενδύσεων που προβλέπεται στο Πρόγραμμα, άποψη με την οποία συμφωνεί και ο κ. Μασουράκης. «Το Πρόγραμμα προβλέπει πτώση των επενδύσεων κατά 12% και το 2010 και το 2011. Μια τόσο μεγάλη μείωση σημαίνει ότι δεν υλοποιείται τίποτα όσον αφορά επενδύσεις σε υποδομές,ότι δεν απορροφώνται τα 24 δισ. ευρώ των πόρων που είναι διαθέσιμα για τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, ότι δεν παραχωρούνται προς εκμετάλλευση αεροδρόμια,λιμάνια κτλ. με αντάλλαγμα επενδύσεις, ότι δεν κινείται τίποτα στον τομέα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, ότι οι επενδύσεις σε κατοικίες που μειώθηκαν τα δύο τελευταία χρόνια θα συνεχίσουν να μειώνονται εφέτος και του χρόνου κ.ο.κ.» αναφέρει. Για τον λόγο αυτόν ο ίδιος πιστεύει ότι «τη διετία 2010-2011 θα υπάρξει μείωση του ΑΕΠ αλλά όχι τόσο δραστική όσο προβλέπεται στο πρόγραμμα» και ότι «η ανάκαμψη θα αρχίσει νωρίτερα,ενδεχομένως από το δεύτερο εξάμηνο του 2011».

Ενστάσεις υπάρχουν και για τις προβλέψεις του Προγράμματος για τον πληθωρισμό, σύμφωνα με τις οποίες το 2010 θα διαμορφωθεί στο 1,9%, ενώ θα είναι αρνητικός -0,4% το 2011. «Ο πληθωρισμός εφέτος θα διαμορφωθεί πολύ υψηλότερα από τις προβλέψεις. Ηδητον Μάιο ήταν 5,4%» αναφέρει ο κ. Χαρδούβελης.

Αντίλογος στα σενάρια χρεοκοπίας

Ο χαμηλός ή και αρνητικός πληθωρισμός που προβλέπει το Πρόγραμμα και οι αρνητικοί ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ το 2010 και το 2011 θεωρούνται απαραίτητες προϋποθέσεις για να οδηγηθεί ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ στο 150% το 2012 όπως προβλέπει η τρόικα, προτού αρχίσει να μειώνεται.Και με βάση αυτό το υψηλό ποσοστό γίνονται όλα τα καταστροφικά σενάρια περί χρεοκοπίας της Ελλάδας.«Η ανακοίνωση και μόνονενός λόγου χρέους προς ΑΕΠ στο 150% δημιούργησε την εντύπωση στην αγορά ότι η κατάσταση δεν είναι βιώσιμη,μια και προϋποθέτει τη δημιουργία μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά χρόνια,ίσως πάνω από τις κοινωνικά αποδεκτές αντοχές της χώρας μας» αναφέρει ο κ.Γκ.Χαρδούβελης, επικεφαλής οικονομολόγος της Εurobank. Σύμφωνα όμως με τις εκτιμήσεις των ελλήνων οικονομολόγων για ελαφρώς καλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης και υψηλότερο πληθωρισμό προκύπτει ότι το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ σταθεροποιείται το 2011 λίγο πάνω από το 130% και υποχωρεί νωρίτερα απ΄ ό,τι προβλέπει η τρόικα. «Αν ο πληθωρισμός το 2011 αντί για αρνητικός 0,4%, που προβλέπει η τρόικα,είναι ελαφρώς θετικός και το ΑΕΠ 0,5% υψηλότερο,τότε το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2020 αντί για 119%, που προβλέπεται στο Πρόγραμμα,διαμορφώνεται στο 72%» σημειώνει ο κ.Χαρδούβελης.

Συνεπώς, τα πράγματα δεν είναι και τόσο δραματικά όσο εμφανίζονται. Βεβαίως,το γιατί επέλεξε το ΔΝΤ η σταθεροποίηση του χρέους να γίνεται στο υψηλό αυτό επίπεδο χρέους προς ΑΕΠ, μπορεί να εξηγηθεί με πολλούς τρόπους.Σύμφωνα με τον ανώτερο διευθυντή Οικονομικών Μελετών της Αlpha Βank κ.Μιχ.Μασουράκη «κάτι τέτοιο ωθεί την κυβέρνηση να παραμείνει σε επαγρύπνηση για να μην καμφθεί η προσπάθεια δημιουργίας σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων. Μόνονέτσι θα μπορέσει να ξεφύγει η χώρα από τη δυσμενή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει σε σχέση κυρίως με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».
vima